NIEDROŻNOŚĆ DRÓG ŁZOWYCH
U zdrowych, urodzonych o czasie dzieci, dość często możemy spotkać się z częściową lub całkowitą niedrożnością dróg łzowych.
Prawidłowe drogi odpływu łez: W prawidłowych warunkach łzy wytwarzane są w gruczole łzowym, skąd dostają się na powierzchnię oka, omywając ją. Następnie, łzy zbierane są z powierzchni oka przez kanaliki łzowe (kanalik łzowy górny i kanalik łzowy dolny), które łącza się w kanalik łzowy wspólny. Z kanalików łzowych, łzy dostają się do woreczka łzowego, potem do przewodu nosowo-łzowego i przez przewód nosowo-łzowy do nosa, a następnie są połykane.
Niedrożność dróg łzowych: Istnienie przeszkody w jakimkolwiek miejscu drogi odpływu łez (niedrożność dróg łzowych) uniemożliwia ich prawidłowy spływ i może powodować łzawienie. Tak więc, łzawienie jest najczęstszym objawem niedrożności dróg łzowych „kanalików” u dzieci. Jeśli łzy ulegną zainfekowaniu przez bakterie, dołącza się obecność ropnej wydzieliny. Czasem ropienie oka jest dominującym, a nawet jedynym objawem niedrożności dróg łzowych.
Najczęstszą przyczyną wrodzonej niedrożności dróg łzowych jest zastawka Hasnera, zlokalizowana w dolnej części przewodu nosowo-łzowego. U większości małych dzieci udrażnia się ona samoistnie w okresie okołoporodowym, ale czasem jej udrażnianie jest opóźnione lub nie następuje. Dlatego objawy niedrożności dróg łzowych (łzawienie, ropienie) mogą pojawić się już u noworodka czy niemowlęcia.
PŁUKANIE I SONDOWANIE DRÓG ŁZOWYCH U DZIECI
Procedurę płukania i sondowania dróg łzowych wykonuje lekarz okulista z doświadczeniem w tym zakresie. Procedurę tą wykonuje się w warunkach sali operacyjnej lub zabiegowej. Dobrze, jeśli lekarz okulista, w razie potrzeby wykonuje obie procedury jednoczasowo. Do szóstego miesiąca życia zabieg wykonuje się zwykle w znieczuleniu miejscowym (kroplowym). Powyżej szóstego miesiąca życia może istnieć już konieczność znieczulenia ogólnego dziecka.
Jeśli objawy niedrożności utrzymują się 5-6 miesięcy lub są nasilone, zwłaszcza intensywne ropienie, to nie warto zwlekać ze specjalistycznym zabiegiem. Zwlekanie z wykonaniem procedury płukania/sondowania może utrudnić jej wykonanie i zmniejszyć jej skuteczność. Dodatkowo, długo otrzymujący się stan zapalny w kanalikach może prowadzić do zmian wtórnych w kanalikach, a także jest źródłem infekcji otaczających tkanek. Kolejną niedogodnością wynikającą ze zbyt długiego czekania jest konieczność znieczulenia ogólnego u małego dziecka.
Czasem, niedrożność dróg łzowych może być spowodowana poważniejszymi wrodzonymi, nieprawidłowościami w budowie dróg łzowych. Proste płukanie i sondowanie dróg łzowych może wtedy nie rozwiązać problemu i konieczna jest wówczas endoskopia dróg łzowych. Polega ona na obejrzeniu dróg łzowych specjalną miniaturową kamerą, wprowadzaną przez kanaliki.
Intensywna infekcja bakteryjna woreczka łzowego może prowadzić do powstania ropnia worka łzowego, który jest stanem nagłym i wymaga pilnego leczenia w warunkach szpitalnych.
PŁUKANIE DRÓG ŁZOWYCH U DOROSŁYCH
Jest często jedynie procedurą diagnostyczną, podczas której sprawdzamy drożność dróg łzowych. Przyczyny niedrożności dróg łzowych u osób dorosłych często są inne niż u dzieci. Ich leczenie jest bardziej skomplikowane. Przywrócenie drożności dróg łzowych u dorosłych zwykle wymaga zabiegu laserowego lub chirurgicznego.